ابوالفضل جان

همه چيز راجع به زردي نوزادان؛ از پيشگيري تا درمان
نور آفتاب يا نور مهتابي‌هاي معمولي هيچ‏گونه تاثيري در کاهش زردي و درمان آن ندارد. همچنين در مورد نوع تغذيه مادر، مصرف غذاهاي گرم مانند ادويه يا خرما تاثيري در زردي نوزاد ندارد.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،زردي يکي از بيماري‌هاي شايع نوزادان است، به طوري که نيمي از نوزادان سالم و 80 درصد نوزادان نارس‏ به درجاتي دچار زردي شده و باعث نگراني و تشويش والدين خود در نخستين روزها و هفته‌هاي عمرمي‌شوند.

اماچرا نوزادان به زردي مبتلا مي‌شوند و نشانه‌ها و روش‌هاي درمان آن چيست؟ هموگلوبين موجود در گلبول‌هاي قرمز بدن ما در نهايت تبديل به رنگدانه زردرنگي به نام «بيلي روبين» مي‌شود که کبد مسئول دفع اين ماده از طريق صفرا به خارج از بدن است.
 

بالا بودن ميزان بيلي روبين خون مي‌تواند ارثي يا نشانه‌اي از بيماري‌هاي کبدي باشد. بتدريج و با افزايش عدد «بيلي‏روبين» مناطق ديگر پوست مانند شکم و اندام‏ها زرد مي‏شود. بنابراين تشخيص زردي بر اساس مشاهده زردي در پوست و چشمان نوزاد است.

دکتر شيوا رفعتي، متخصص اطفال در گفت‌وگو با جام‏جم در مورد علل بروز زردي در نوزادان به چند نکته مهم اشاره مي‌کند و مي‏گويد: گاهي در نوزادان، زردي فيزيولوژيک اتفاق مي‌افتد. اين زردي شرايط خاصي دارد و حتما بايد با تشخيص پزشک معالج باشد. عوارضي هم ندارد و در صورتي که نوزاد تحت نظر پزشک باشد، نياز به بستري نيست.

زردي از شير مادر

 گاهي نيز زردي ناشي از شير مادر است که در هفته اول تولد نوزاد ايجاد شده و به علت کم بودن شير مادر و تغذيه ناکافي نوزاد به وجود مي‏آيد. اين نوع زردي ربطي به ترکيبات شير مادر ندارد، در اين نوع زردي درمان براساس تغذيه مکرر و بيشتر شير مادر است. البته در مواردي زردي مربوط به ترکيبات نامطلوب در شير مادر است که پس از هفته اول ايجاد مي‌شود و تشخيص اين نوع زردي فقط با مشاوره با پزشک متخصص اطفال امکان‏پذير است.

زردي ناشي از ناسازگاري‏هاي خون

گاهي نيز زردي ناشي از ناسازگاري‏هاي خون است و در صورت تطابق نداشتن گروه خوني مادر و نوزاد اين نوع زردي به وجود مي‏آيد. به طور معمول در مادراني که گروه خوني O دارند، اگر نوزادشان گروه خوني A يا B داشته باشد، احتمال اين نوع زردي وجود دارد. البته اين حالت در تمامي مادران که گروه خوني O دارند اتفاق نمي‏افتد.

اين نوع زردي شديد بوده و حتما از سوي متخصص اطفال نياز به بستري و درمان دارد.البته در موارد ديگر نيز زردي ناشي از RH است يعني در صورتي که RH مادر (فاکتور موجود در گلبول قرمز خون) منفي و RH نوزاد مثبت باشد، احتمال ايجاد اين نوع زردي وجود دارد. هم‌اکنون با تزريق آمپول «روگام» از ايجاد اين نوع زردي در حاملگي بعدي جلوگيري مي‏کنند.

فاويسم يا زردي ناشي از پرخوني

 اين نوع زردي معمولا در نوزاداني که مادران‌شان ديابتي يا نوزادان دچار تاخير رشد داخل رحمي در زمان بارداري باشند، ديده مي‏شود که اين زردي به ويزيت متخصص و درمان نيازدارد. زردي ناشي از کم‌کاري تيروئيد نيز وجود دارد که اين نوع زردي به علت کاهش هورمون تيروئيد در بدن نوزاد ايجاد مي‏شود و با تشخيص بموقع و درمان کم‏کاري تيروئيد مي‏توان اين نوع زردي را معالجه کرد.

عوامل خطرساز

اما از ميان علل بروز زردي که بگذريم، وزن کم نوزاد در زمان تولد، نارس بودن، جنس پسر، نوزاد مادر ديابتي، سابقه زردي در نوزاد اول، عدم تطابق گروه خوني و RH مادر و نوزاد، تغذيه ناکافي نوزاد بخصوص در روزهاي اول زايمان به روش سزارين همگي از عواملي است که مي‏تواند خطر بروز زردي در نوزادان را بيشتر کند.

زردي و عوارضش

«در صورتي که مقدار بيلي‏روبين از حد مجاز تجاوز کند ممکن است عوارض جبران‏ناپذيري براي نوزاد در پي داشته باشد. ازجمله آنها، عوارض مغزي شنوايي است.» هر نوزاد زرد بايد حتما از سوي پزشک اطفال ويزيت و معاينه شود و در صورت صلاحديد پزشک آزمايش بيلي‏روبين خون انجام و براساس آن تصميم‏گيري بر اساس درمان انجام مي‏شود.

چه موقع درمان انجام مي‏شود؟

در مورد درمان زردي تاکيد متخصصان اطفال به تمام خانواده ‏ها اين است که ظاهر نوزاد ملاکي براي تشخيص زردي نيست و در صورت احتمال زردي مراجعه به پزشک الزامي است. با اين حال به  يکي از اصول درمان استفاده از لامپ‏هاي مخصوص به نام لامپ فتوتراپي است.

طول موج اين لامپ نور سفيد است که با مکانيسم‏هاي پيچيده‏اي سبب کاهش زردي مي‏شود. البته اين متخصص اطفال توصيه مي‏کند که بهتر است فتوتراپي در بيمارستان و تحت نظر کادر درمان انجام شود تا از عوارض احتمالي پيشگيري شود.

نورهاي مهتابي کمترين نقشي ندارند

«نور آفتاب يا نور مهتابي‌هاي معمولي هيچ‏گونه تاثيري در کاهش زردي و درمان آن ندارد. همچنين در مورد نوع تغذيه مادر، مصرف غذاهاي گرم مانند ادويه يا خرما تاثيري در زردي نوزاد ندارد.»

تنها عامل موثر در کاهش زردي تغذيه مکرر نوزاد با شير مادر و افزايش دفع ادرار نوزاد است. البته در زردي شير مادر، پزشک ممکن است استفاده از شير مادر را به طور موقت قطع و شير خشک را جايگزين کند، اما ترنجبين و شير خشت بيشتر سبب افزايش دفع مدفوع شده و تاثير بسزايي در کاهش ميزان زردي ندارد و هيچ گاه نبايد نوزاد را صرفا با اين مواد تحت درمان قرار داد و حتما بايد با پزشک مشاوره شود.

پيشگيري کنيد

راه پيشگيري نيز تغذيه مکرر نوزاد با شير مادر پس از تولد است. حتي در روزهاي اول تولد که شير مادر کم است نيز تغذيه مکرر نوزاد در پيشگيري از زردي موثر است. در انتخاب رنگ لباس نوزاد هم از طيف زرد استفاده نشود، چون تشخيص زردي را از سوي والدين به تاخير مي‏اندازد.

نوزاد را حجامت کنيم؟

اما در مورد انجام حجامت در نوزاد براي کاهش زردي، به هيچ عنوان اين کار توصيه نمي‏شود. چون به گفته عضو هيات علمي دانشگاه شاهد، حجامت براي افراد بزرگسال کاربرد دارد،ولي در نوزادان با عوارض زيادي همراه است، اما دکتر رفعتي به اين نکته هم اشاره مي‏کند که تعويض خون در صورتي که ميزان بيلي‏روبين از حد مجاز بالاتر باشد، با تشخيص پزشک انجام مي‏شود.

 چون تعويض خون عارضه خاصي براي نوزاد در پي ندارد، اما انجام ندادن آن عوارض جبران‏ناپذيري مانند عقب‏ماندگي ذهني يا کاهش شنوايي يا ساير عوارض عصبي را احتمالا به دنبال خواهد داشت.

به Nini Page خوش آمدید.

امیدواریم بتوانیم خدمات مطلوب و مورد نظر شما را ارائه کنیم.

ما را از نظرات خود آگاه کنید.

روابط عمومی نی نی پیج

pr@ninipage.com

این بلاگ در روز سه شنبه 07 خرداد 1392 ایجاد شد.

می توانید نوشته و عکس و فیلم های مربوط به کودک خود را در این بلاگ منتشر نمائید.

اگر نیاز به راهنمائی دارید روی لینک های زیر کلیک کنید:

• راهنمای انتشار مطلب در وبلاگ
• راهنمای کم کردن حجم و اندازه عکس
• چگونه از کودک خود فیلم بگیریم و در سایت منتشر کنیم؟
• مرکز دانلود نرم افزارهای مورد نیاز